Bu yıl sizler için hazırladığımız takvimimizde, bulunduğumuz coğrafyanın bize hediye ettiği, ancak iklim değişiklikleri ve aşırı tüketim sonucu kaybolmaya yüz tutmuş olan doğal zenginliklerimizden çiçeklere yer verdik. Amacımız küresel ısınma, ıtrî amaçlı kullanım, hayvan otlatılması, aşırı kentleşme nedeniyle tükettiğimiz zenginliklerimizin farkında olmak, korumak, mümkünse geri kazanmaktır. Torunlarımıza hakları olan yaşanılır ve sürdürülebilir bir dünya bırakmak için yapmamız gereken; atıklarımızdan geri kazanımdan çok, sıfır atık kavramı ile tüketimdir. Özensiz ve gereksiz kullanım ile kirlettiğimiz ve karbon izini artırdığımız, dolayısıyla global ısı artışına sebep olduğumuz dünyamızın geleceğini korumak için; su ve enerji sarfını kısıtlamaya, ağaçlandırmaya, yani yeşil doğayı korumaya ihtiyacımız var. Gıda, biyolojik atıklar ve hayvan dışkılarından oluşan gazı enerjiye veya ürüne çeviren teknolojileri geliştirmemiz lazımdır. Endemik bitkilerimize sahip çıkma ve geri kazanma kavramının doğaya saygıyı hatırlatmasını umuyor, doğaya saygının yaşam tercihimiz haline gelmesini diliyorum.
Uluslararası Doğayı Koruma Birliği (International Union of Conservation of Nature/IUCN)’nin belirlediği risk düzeyleri, korunması gereken endemik çiçeklerimizin seçiminde yol gösterici oldu. Resimleri size sunarken gruplamada dikkat ettiğimiz kavram isimlendirmeleriydi! Lokal olarak aynı ad altında isimlendirilmelerine rağmen filogenik olarak farklı aileden (familya) olanlar, mesela “Lale” (Ocak) veya filogenik olarak aynı familyadan olmasına rağmen lokal olarak farklı adlandırılanlar, mesela “Asteraceae" (Mayıs) yan yana getirerek gruplar içindeki benzerlikleri veya farklılıkları ortaya koymaya çalıştık. Resimlerini kullandığımız çiçek varlığımızın familya ve tür adları, maruz bulunduğu tehdit düzeyi, görüldükleri bölgeler ve çiçeklenme dönemleri takvimde yer almaktadır. Çiçekler hakkında daha fazla bilgiye ve geçmiş yıllarda kullandığımız lale çizimleri ile orkide çeşitlerini aktaran takvimlerimize sayfanın sol alt köşesinde yer alan QR kodlarını tarayarak ulaşabilirsiniz.
Tükenme riski olan çiçeklerimizi konu alan 2020 takvimimizin hazırlanmasında ve görsellerin temininde bize destek olan Herbaryum Uzmanı ve Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Öğretim Görevlisi Sn. Selçuk Tuğrul Körüklü ile doğal ortamlarında bizzat kendilerinin çektikleri görselleri bizlerle paylaşma cömertliği gösteren Prof. Dr. Gönül Kaynak, Prof. Dr. Mecit Vural, Prof. Dr. Fatma Güneş, Doç. Dr. İsmail Eker, Doç. Dr. Mehmet Sağıroğlu, Öğr. Gör. Dr. Sırrı Yüzbaşıoğlu, Öğr. Gör. Serdar Aslan, Dr. Faik Ahmet Karavelioğlulları (kalbimizde) ve Kadir Terzioğlu’na şükranlarımı sunar; takvimi hazırlayan mesai arkadaşlarıma, mizanpaj işlevini üstlenen İnova Tasarım’a ve basımında gösterdikleri özenden dolayı Ajans Türk’e teşekkür ederim.
Çevreye saygılı, doğa ile barışık, hedeflerimizi gerçekleştireceğimiz huzurlu bir yıl dilerim.
Dr. Yahya R. Laleli