Laik Cumhuriyet yönetim sistemini ülkemizin yönetim sistemi olarak kabul etmemizden bu yana 95, Kanun-i Esasi’nin kabulünden (1876) bu yana 142 yıl geçmesine rağmen, kadının kamusal alanda yer alması, kadın-erkek eşitliği muasır medeniyetler seviyesine gelmediği gibi, kadına şiddet maalesef artma göstermektedir. Kadına şiddete karşı bilinci ayakta tutabilmek ve bugünkü yaşam imkânlarımıza kadınlarımızın sağladığı katkıları hatırlatabilmek için seçtiğimiz “Meşrutiyet’ten Bugüne Cumhuriyet’e Yön Veren Kadınlar” konulu Takvim Serisi’ne 2017 yılında başlamıştık.
2017 yılı Tanzimat Döneminden Cumhuriyet’in ilanına kadar HAKLARINI ARAYAN ve KULLANAN KADINLAR’a, 2018 yılı İstiklal Savaşı, Cumhuriyet’in kuruluşu ve tek parti dönemlerine HAYAT VEREN KADINLAR’a adanmıştı.
2019 yılını 1946’dan 2000 yılına kadarki çok partili Cumhuriyet Dönemi’ne hayat veren, renk veren bazılarını, maalesef bugün aramızda olmadıkları için hatırlatmak istedik. Yakın tarih için konuşmak çok zordur, seçim yapmadık. Takvim kapasitesine sığdırabileceklerimize, kısıtlı bilgi çerçevesinde, başta Türk Kadınlar Birliği (TKB) yöneticileri, Fatma Çiçek Derman ve Cumhuriyet’imizin her dönemini yaşamış Muazzez İlmiye Çığ hanımefendinin önerileriyle, arkadaşlarımızın tasvipleriyle yer verdik.
Her üç takvimde de eğitimin ne denli etkili olduğunu görüyoruz. Tanzimat öncesi aile içi özel eğitimler, Tanzimat’tan Cumhuriyet’e okullaşma, Darülfünunlar ve Cumhuriyet Dönemi’nde talebelerinin farkındalığını artıran, onları değer yaratmaya sevk eden okullar... Müfredatı etkin kılan öğretmenler... 1946-2000 dönemi o dönemin ÖĞRETMENLERİNİN eseridir.
Bu takvim dizisinin fikir babalarına, resim temin eden ve literatürde mevcut olan yanlış bilgileri düzelten Uğur Derman’a, Necmettin Bağcı’ya, hazırlanmasını sağlayan mesai arkadaşlarıma, mizanpaj ve basım işlerinde İnova Tasarım ve Ajans Türk’e teşekkür ederim.
Takvim serilerimizin hepsine sayfa başlarında yer alan QR kodlarını tarayarak veya www.duzen.com.tr internet adresimiz aracılığı ile ulaşabilir, kadın isimlerinin üzerine tıkladıkça da hayat hikâyelerini anlatan kaynakları okuyabilirsiniz.
Dr. Yahya R. Laleli